Webinar & Workshop inclusieve taal GGZ Oost Brabant

In mei 2022 kwam ik in contact met een communicatieadviseur van GGZ Oost Brabant. Zij vroeg mij om hulp bij het inclusiever maken van de communicatie-uitingen van deze organisatie.

Praktische hulp bij inclusieve taal

In ons briefinggesprek bleek dat de communicatiemedewerkers en in het bijzonder het contentteam van GGZ Oost Brabant behoefte had aan praktische handvatten m.b.t. inclusieve taal. Aanleiding voor ons contact was de vraag van een cliënt om niet langer met ‘meneer’ of ‘mevrouw’ aangesproken te worden in correspondentie. Gezien de verantwoordelijkheid die GGZ Oost Brabant draagt, is het van belang dat de communicatie intern en extern inclusief is. Daarbij hoort het rekening houden met de diverse genders, vaardigheden en leefwerelden van cliënten, medewerkers en relaties en ook het verlagen van drempels om informatie te vinden of om hulp te zoeken en ontvangen.

Inclusie als onderdeel van je missie

GGZ Oost Brabant heeft in het jaarplan kernwaarden omschreven waarbinnen deze vraag naar inclusieve taal goed past. Zo staat de zelfregie en kracht van de cliënt centraal en ook wordt van behandelaren gevraagd ambassadeur te zijn van hun beroep. Vanuit een verbindende en sensitieve intentie wil de communicatie-afdeling bijdragen aan een inspirerend doel. De organisatie is gericht op (sociale) innovatie en maatschappelijke betrokkenheid en neemt graag een voortrekkersrol op zich. Binnen deze ambities past het heel goed als (voornamelijk communicatie)medewerkers, zich verdiepen in inclusief taalgebruik. Dit is als onderdeel van een groter bewustwordingsproces de meest praktische manier om in te spelen op de vraag naar inclusie en aandacht voor diversiteit in de samenleving.

Webinar inclusieve taal m.b.t. genderdiversiteit

In een webinar van 1 uur presenteerde ik de basis van wat inclusieve taal is en waarom het belangrijk is. Daarbij focuste ik op één van de vele diversiteitsfactoren, namelijk ‘gender’. Door vanuit de definitie van inclusieve taal te vertrekken legde ik uit wat de verschillen zijn tussen geslacht en gender, ging ik in op termen als intersekse, transgender, non-binair en cisgender. Vervolgens gaf ik de deelnemers praktische voorbeelden die aansluiten bij hun eigen organisatie en werkzaamheden in de GGZ. Daaruit volgden ook tips en handvatten om op een genderneutrale manier te communiceren of om juist een inclusief statement te maken met genderspecifieke taal. Er was ruimte voor vragen en voorbeelden uit de praktijk.

Workshop inclusieve taal m.b.t. gender- en neurodiversiteit

Voor de workshop kwam ik langs op de locatie in Oss, waar we met een groepje van max 10 deelnemers een hele ochtend aan de slag gingen. We begonnen met een korte kennismakingsronde, samenvatting van het webinar, en het beantwoorden van vragen over genderdiversiteit. Vervolgens voegde ik nog een laag toe, namelijk neurodiversiteit. Door ook rekening te houden met neurodiversiteit (NAH, AD(H)D, HSP, dyslexie etc.), taalniveau en taalvaardigheid worden teksten nog een stuk inclusiever. Toegankelijke taal (soms B1 genoemd) is voor 85% van de Nederlanders het prettigst leesbaar. Hier is binnen de GGZ veel kennis over en er is ook voldoende toegang tot ervaringsdeskundigen en focusgroepen om taal- en communicatiekeuzes mee af te stemmen.

We gingen praktisch aan de slag met het huisstijlhandboek, praktische cases en oefeningen zodat de inzichten over inclusieve taal direct toegepast kunnen worden. Ik sloot hierbij aan bij het cliëntgericht rapporteren en het ‘FRITS model’ waar medewerkers bij GGZ Oost Brabant al bekend mee zijn. Er is ruimte voor vragen en het delen van ervaringen.

“Het was wel een grote eyeopener voor mij. Ik ben me er nu veel meer bewust van. Ik heb inmiddels al meerdere keren m’n tekst zo geschreven dat deze inclusiever is. Gaat inderdaad heel gemakkelijk. Dus…. Top! Heb er echt veel aan gehad.”

Ankie van Hezewijk – Medewerker communicatie GGZ Oost Brabant | A59 Brabant Academie 

Resultaten

Al tijdens de workshop werd er een begin gemaakt met het aanpassen van het huisstijlhandboek (m.b.t. taalgebruik). Er ontstonden ideeën en er werden vragen gesteld over de manier waarop momenteel geschreven wordt. Inschrijfformulieren, mails en andere teksten werden onder de loep genomen en geanalyseerd op inclusie. Bij sommige casussen is meer overleg nodig met andere medewerkers/afdelingen, maar in veel gevallen kunnen de communicatiemedewerkers zelf keuzes maken en zo ‘bottom up’ aan inclusie werken.

“Met Linda Schlief organiseerde ik voor mijn werkgever GGZ Oost Brabant een webinar en workshop over inclusieve taal. Met al haar expertise, geduld en zeggingskracht gaf Linda ons mee dat taal bewustwording en gedragsverandering tot stand kan brengen.

Door haar presentaties zag ik weer bevestigd hoe machtig taal kan zijn. Als communicatiemensen hebben we de mogelijkheid om daar een voortrekkersrol in te spelen, dat mogen we ons best realiseren. Inmiddels is in ons Handboek huisstijl aangepast met de bevindingen uit het webinar en de workshop en we werken het verder uit in onze communicatie met cliënten, huidige en nieuwe medewerkers en andere netwerkpartners.

Als je aan de slag wilt om je doelgroep zich welkom, gehoord en gezien te laten voelen, dan raad ik een samenwerking met Linda van harte aan.”

Carla Jacobs – senior communicatieadviseur GGZ Oost Brabant